اكستاسي (ECSTASY)

اسامي عاميانه: ECCY ،XTC ،X ADAM ،E-DIAMONDS ،MITSUBISHI ،LOVERS SPEED ،CLARITY
شكل ظاهري: از METHYLENE-DIOXYMETHYL-AMPHETAMINE) MDM) تهيه ميگردد قرص به اشكال و اندازه هاي گوناگون، گرد، كپسول، مايع. از نـوعي آمـفي تـامين توهم زا ميباشد، معمولا با نشاسته، پودر تالك و رنگ، كافئين، آمـفي تـامين و افدرين تركيب ميگردد.

نحوه استعمال: خوراكي، دود كردن و استنشاق، تزريق.

تركيب MDMA يا 3 و 4 متيلن دي اكسي مت امفتامين كه به نامهاي اكستاسي، اكستازي، XTC ، E (اي) ،X (اكس) هم معروف است. در ايران به نام قرص شادي هم شناخته مي‌شود. اين ماده در 1914 در آلمان به عنوان كم كننده اشتها مورد استفاده قرار گرفت كه به علت اثرات آن از رده مصرف خارج شد. در دهه 70 ميلادي اين دارو كاربرد مجدد يافت و در روان درماني براي كمك به بيان احساسات بيماران استفاده شد كه در 1984 با اثبات اثرات آن روي مغز حيوانات آزمايشگاهي، از رده خارج شد. در 1985 در آمريكا، مصرف آن ممنوع اعلام شد. در سالهاي اخير مصرف آن در آمريكا، در پارتي‌هاي شبانه موسوم به Raves به شدت افزايش يافته است كه باعث نگراني دولت امريكا شده است. در دوره زماني خاصي در اروپا، مصرف اين مواد انرژي زا و شادي‌بخش براي كاهش مصرف ساير مواد مخدر مثل هروئين تشويق شده است بطوري كه مصرف آن در اروپا در 1995 از 500 هزار قرص در سال به 30 ميليون قرص در دو سال بعد رسيده است.2 درصد مردم امريكا حداقل يكبار اين تركيب را مصرف كرده‌اند. حداقل يازده و هفت دهم درصد دانش‌اموزان كلاس آخر دبيرستان در آمريكا يكبار “اكس” مصرف كرده‌اند مصرف اين قرصها در ايران به خصوص در يكسال اخير در پارتي‌هاي شبانه به شدت افزايش يافته است. جوانان تحصيل كرده و مرفه مصرفكنندگان اصلي اين داروها هستند. لازم است عموم مردم و پزشكان با اثرات سوء مصرف اين دارو آشنا شوند ميزان مراجعه به اورژانس‌ها در امريكا در اثر سوء مصرف اين دارو به شدت افزايش يافته است. (از 1143 مورد در 1998 به 4511 مورد در سال 2000) همچنانكه ذكر خواهد شد مشكل اصلي در مصرف اين مواد عوارض مزمن آن مي‌باشد. عوارض حاد مصرف بيشتر در مرتبه اول مصرف و در صورت تداخل با بعضي داروهاي ضدافسردگي پيش مي‌آيد.تركيب شيميائي3 , 4 MethylendioxyMethAmphetamine يا N, Alpha, DiMethyl 1,3 Benzodiazoxide 5 Ethamine با فرمول C11H15N2O كه بنامهاي MDMA يا اكستاسي معروف است.

اشكال رايج داروئيدارو در امريكا بصورت قرصهاي خوراكي و جويدني، كپسول و مواد تدخيني و تزريقي موجود است. قيمت هر قرص بين 10 تا 30 دلار است در ايران قيمت قرص بين 4 تا 20 هزار تومان (متوسط 10 هزار تومان) است كه با ماركهاي مرسدس بنز و ميستوبيشي، $ ، KO ، صليب، موجود است و به علت قابليت ساخت آن كه براحتي انجام مي‌شود در لابراتورهاي داخلي هم ساخته مي‌شود كه خطر وجود مواد اضافي در آن و عوارض آن است. هر قرص خوراكي حاوي 80 تا 160 ميليگرم MDMA است. پس از بلعيدن اثرات قرص پس از 20 تا 90 دقيقه بعد ظاهر شده و حدود 2 تا 3 ساعت اثرات آن در يك حد حفظ شده و بعد افت مي كند و از 3 تا 24 ساعت اثرات آن باقيست.

اپيدميولوژي :ميزان مصرف اين قرص‌ها در آمريكا به شدت ميان جوانان و نوجوانان در حال افزايش است طبق آخرين آمار تعداد كساني كه براي حداقل يكبار از اين ماده استفاده كرده‌اند بين دانش‌آموزان كلاس آخر دبيرستان در آمريكا از نه درصد به دوازده درصد افزايش يافته است.دو درصد از كل حمعيت ايالات متحده حداقل يكبار اكستاسي مصرف كرده اند.

نحوۀ اثر در مغزآمين‌هاي مغز – بويژه نوراپي نفرين و سرتونين نوروترانسيمترهاي مسيرهايي هستند كه كارشان بروز خلق است. با توجه به فرضيه آميني، كاهش عملكرد اين آمين‌ها باعث افسردگي خواهد شد و افزايش فعاليت‌ آنها باعث بالا رفتن خلق مي‌شود.MDMA از طرقي كه ذكر خواهد شد باعث افزايش خلق و احساس نشاط مي‌شود.فرضيه تاثير MDMA (اكستاسي) بر مغز:1 – افزايش آزادسازي سروتونين در سيناپس‌هاي مغزي2 – بلوك بازجذب سروتونين3 – افت ميزان سروتونين مغز4 – اثرات غيرمستقيم بر ميزان دوپاين مغز .

درمانبراي درمان اعتياد به اين ماده به روان درماني و كار سخت گروهي نياز است. هيچ پادزهر (آنتي‌دوتي) براي مسموميت با اكستاسي وجود ندارد. در صورت بروز علائمي مثل تب شديد، تشنج و تغييرات ضربان قلب (تاكي‌ آريتمي)، درمان علامتي است. از تركيبات ضد افسردگي و آنتي‌سايكوتيك براي درمان عوارض در روزهاي پس از مصرف استفاده مي‌شود.عوارض پس از مصرف اكستاسي:

 اثرات مثبت: افزايش شديد احساس خوب بودن در فردافزايش انرژي در فرداحساس تمايل براي ارتباط با ديگران و احساس تعلق و نزديكي به ديگراناحساس عشق و سرخوشيدست و دلبازيافزايش هوشياري و درك موسيقيافزايش حسهاي بويايي و چشايياحساس تجربيات و حالات روحي جديد در زندگياحساس روشناييتمايل براي آغوش گرفتن و بوسيدن ديگرانبه علت افزايش انرژي در افراد مصرف كنندگان تمايل براي فعاليت شديد و رقصهاي طولاني دارند.يك تجربه: الكساندر شوگيلين بيوشيميت آمريكايي كه براي اولين بار روي عوارض اين دارو كار مي‌كرد پس از يكبار مصرف اكستاسي مينويسد كوهي كه نزديك منزلم بود و هر روز آنرا مي‌ديدم پس از مصرف اكستاسي طوري به نظرم مي‌آمد كه دوست داشتم ساعتها آنرا تماشا كنم؟!

 اثرات منفي: كاهش اشتهاتغييرات بيناييگشاد شدن مردمكها (ميدرياز) افراد مصرف كننده در محل‌هاي مصرف مثل پارتي‌ها با وجود كم بودن نور مجبور به استفاده از عينكهاي آفتابي در شب هستند كه علت آن تحريك‌پذيري با نور است.حركات غيرطبيعي چشم (نيستاگموس)توهم بينايي (هالوسيناسيون)افزايش ضربان قلب و فشار خون (تاكي‌كاردي و هيپرتانسيون)تغيير در نظم حفظ دماي بدنفك زدنهاي طولاني (افراد مصرف كننده براي جلوگيري از حالت قفل شدن فك مجبور به مصرف آدامس هستند، ا ساعتها پس از مصرف اين حالت فك زدنهاي غير طبيعي موجود است).لرزيدن، عصبي شدن، عدم تمايل براي استراحتتمايل شديد براي مصرف مجدد اين ماده پس از افت تاثير اوليه اثرات منفي شديد:اثرات شديد احساسي، اختلال خواب، كابوسهاي شبانه حملات ناگهاني اضطراب (Panic Attack)، ديوانگي (Psychosis)انقباض شديد فك و پارگي زبان در اثر فك زدنهاي طولاني (Trisma){در صورت بروز اين حالت بايد از آمپول ديازپام و يا قرصهاي خوراكي آن استفاده كرد.عدم تمركز، فراموشي، اختلال در يادگيري (Confusion)افزايش دماي بدن و كاهش آب بدن (در پارتي‌هايي كه اين دارو مصرف مي‌شود افراد مجبور به مصرف آب فراوان مكرر هستند و اين مساله خطرات خاص خود را به دنبال دارد).اختلال در مكانيسم نعوظ و نرسيدن به اوج لذت جنسي (ارگاسم)تهوع و استفراغكاهش سديم خون در اثر مصرف زياد مايعات (هيپوناترمي)سردرد و سرگيجه و تشنجآنمي آپلاستيك (سركوب شديد خونسازي مغز استخوان)افت شديد خلق در روزهاي پس از مصرفخستگي و افسردگي شديد تا يك هفته پس از مصرفاحتمال اعتياد جسمي كم است ولي احتمال اعتياد رواني بسيار زياد است.احتمال سميت كبديصدمه به اعصاب مغزيبزرگ شدن پستان در آقايان (ژنيكوماستي) احتباس ادراري (Retension)تخريب عضلات مخطط (رابدوميوليز) كه در نتيجۀ افزايش دماي بدن رخ مي دهد و مي تواند بعلت رسوب مواد حاصل از اين تخريب در كليه باعث آسيب به اين ارگان شود.ميزان بروز مرگ در اثر مصرف اكستاسي 2 در 100000 مصرف كننده است.دختران جوان بعلت اثرات هورمونهاي جنسي زنانه، در صورت مصرف اكستاسي در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به افت سديم خون و بدنبال آن تشنج هستند. (ميزان بروز SIADH در ارتباط با استروژن خون افزايش مي‌يابد . موارد منع مصرف: با توجه به اثرات اكستاسي در افزايش فشار خون و تعداد نبض و با توجه به اينكه گروهي از مردم پاسخ و واكنش بيشتري نسبت به اين ماده نشان مي‌دهند افراد با سابقه فشار خون بالا، مشكلات قلبي (اختلالات ضربان قلب و…) يا افراد با سابقه سكته قلبي نبايد از اين ماده استفاده كنند. افراد با سابقه مشكل كبدي و كليوي نيز منع مصرف قطعي دارند.كساني كه از داروهاي ضد افسردگي مثل فنلزين، ترانيل سيپرومين و ضد افسردگي‌هايي مثل پروزاك و زولوفت (Zoloft) هم استفاده مي‌كنند به هيچ‌وجه نبايد از اكستاسي استفاده كننده موارد مرگ ناشي از مصرف همزمان اين داروها با اكستاسي گزارش شده است.علائم مسموميت با اكستاسي (مربوط به بالا رفتن بيش از حد غلظت دارو در خون) به شكل افزايش شديد ضربان قلب، فشارخون، خستگي، گرفتگي عضلاني يا حملات حاد ترس (Panic Attack) مي‌باشد. در صورت بروز علائم فوق شخص بايد فعاليت را كنار گذاشته، بنشيند و مايعات (آب و آب ميوه) به ميزان كافي مصرف كند. در صورت بروز علائم مثل تشنج، كاهش سطح هوشياري و … هرچه سريعتر به مراكز درماني مراجعه شود. در صورت مصرف همزمان قرص‌هاي اكستاسي با الكل عوارض ناشي از دهيدراتاسيون و كاهش آب بدن تشديد مي‌‌شود و در عين حال عوارض اكستاسي بر خلق كاهش مي‌يابد نتايج آخرين تحقيقات: در يك بررسي انجام شده يا كمك اسكن(PET (Positron Emission Tomography كه روي 2 گروه 14 نفري از مصرف كنندگان اكستاسي (حداقل 3 هفته مصرف) كه هيچ داروي روان‌گردان ديگري مصرف نكرده‌اند و 15 نفر كه هيچ دارويي مصرف نمي‌كنند نشان داده شد كه ميزان سروتونين در مغز بشدت كاهش يافته است و سلولهاي عصبي حاوي سروتونين آسيب ديده‌اند. لازم به ذكر است كه افراد مورد مطالعه از لحاظ سن و تعداد زن و مرد مشابه بوده‌اند.

اثرات آني: اثر آن 20 دقيقه پس از مصرف ظاهر ميگردد، اكستاسي هم محرك است و هم توهم زا، افزايش انرژي و حس خوشي، اصوات، رنگها و احساسات شديدتر ميگردد اثر آن تا 6 ساعت باقي ميماند، به حالت ايجاد شده از آن ROLLING مي گـويند، اثراتش شبيه آمفي تامين ميباشد، افزايش ضربان قلب، افزايش اعتماد بنفس،احساس تهوع، اضطراب، احـساس صمـيـميت بـا ديـگران، سـايـيدن دنـدانـها بـه يكديگر، كاهش اشتها، تعـريـق، احــساس شديد لذت، گرمي و شادي، شما را به رقصيدن وا مي دارد. تـرشـح دپامين و سروتونين در مغز.

خطرات: گرمازدگي، چون بيشتر در كلوبها از آن استفاده مي گـردد و در پـي فـعـالـيــت شديد مانند رقصيدن سبب افزايش شديد گرماي بدن ميگردد كه بسيار خطرناك اســت، فرد براي رفع تشنگي مـمـكن اسـت آب فـراوان بـنـوشد كـه ايـن خـود سبب رقيق شدن بيـش از حـد خــون و از مــيان رفتن تعادل سديم خون شـده و سـبـب تـورم اعـضـاء بـدن هـمـچـون مـغز و در نهايت مرگ فرد مي شـود، پـس از يـكـي دو روز بـعـد فـرد احـسـاس افسـردگـي و خـستگي ميكند، در دراز مدت سبب آسيب به كبد، كليه و مغز مي گردد، توهم گويي، استفراغ، تشنج.

توضيح شكل: شكل بالا نشان دهنده اسكن مغز يك فرد عادي است كه اكستاسي مصرف نمي‌كند ولي اسكن پائين مربوط به مغز يك فرد مصرف كننده اكستاسي است. نقاط سياه رنگ در عكس پائين نشان دهنده آسيب مغزي ناشي از مصرف مزمن اكستاسي است.در مقاله اي كه در مجله نوروساينس در 15 ژوئن 1999 به چاپ رسيد، نتايج يك تحقيق بر روي ميمونها به چاپ رسيد. در بررسي اين ميمونها كه براي مدت 4 روز و روزي 2 بار قرص Ecstasy محلول در مايعي را مصرف كرده بودند و ميمونهاي كه فقط همين مايع را استفاده كرده بودند و پس از 7 سال كالبد شكافي شده بودند مشاهده شد كه تغييراتي در سلولهاي سروتونيني مغز ايجاد شده است كه در لوب فرونتال و نواحي مربوط به فكر كردن، ناحيه هيپوكامپ و نقاط عمقي مغز مربوط به حافظه بوده است. پس مشاهده مي‌شود كه مصرف اكستاسي در دراز مدت باعث ايجاد اختلال در قوه تفكر و حافظه و قابليت يادگيري در فرد مي‌شود. در تحقيقي ديگر مشاهده شد كه پس از مصرف دارو، ميزان سروتونين در مغز به ميزان بيست تا شصت درصد كاهش مي‌يابد و مشاهده شد كه اثرات مخرب مغزي غيرقابل بازگشت است و تغييراتي در نورونهاي دوپامينرژيك مشاهده شد.

مصرف مواد مخدر = تباهي+نابودي+بيماري+پشيماني+شكست+طرد+مرگ !!!!!!